BÀI DỊCH DISOBEDIENCE - EFFORTLESS ENGLISH

Disobedience

Bất tuân mệnh lệnh

 “Law never made men more just; and, by means of their respect for it, even the well-disposed are daily made the agents of injustice. A common and natural result of an undue respect for law is, that you may see a file of soldiers, colonel, captain, privates and all, marching in admirable order over hills to the wars, against their wills, indeed, against their common sense and consciences. They have no doubt that it is a damnable business in which they are concerned; they are all peaceably inclined. Now, what are they? Men at all? Or small movable forts, at the service of some unscrupulous man in power?

Luật lệ không bao giờ khiến con người đạo đức hơn, bởi theo cách họ tôn trọng nó, thậm chí cả những thiện chí cũng hàng ngày trở thành tác nhân của sự bất công. Một kết quả thông thường và tự nhiên của một sự tôn trọng thái quá luật lệ đó là, bạn có thấy một hàng ngũ những lính tráng, đại tá, đại úy, binh sĩ và tất cả, hành quân theo thứ bậc đáng ngưỡng mộ qua những ngọn đồi để lao vào cuộc chiến, trái với nguyện vọng của họ, và thực ra là trái với lẽ thường và lương tâm của họ. Họ biết rõ ràng đây là một việc đáng nguyền rủa mà họ phải dính líu vào mặc dù họ là người có khunh hướng hòa bình. Lúc này họ biến thành thứ gì? Có chút con người nào không? Hay chỉ là những pháo đài nhỏ di động, tuân theo mệnh lệnh của một kẻ vô đạo nào đó đang nắm quyền lực trong tay.

The mass of men serve the State thus, not as men mainly, but as machines, with their bodies. They are the standing army. In most cases there is no free exercise whatever of the judgment or of the moral sense; but they put themselves on a level with wood and earth and stones; and wooden men can perhaps be manufactured that will serve the purpose as well. Such people command no more respect than men of straw, or a lump of dirt. They have the same sort of worth only as horses and dogs. Yet such as these are commonly considered good citizens.”

– Henry David Thoreau (Civil Disobedience)

Hầu hết mọi người phụng sự Liên Bang như thế, chủ yếu không phải như con người, mà như những cỗ máy có thể xác. Họ chính là quân đội thường trực. Trong hầu hết mọi trường hợp thì đều không có tự suy xét hay phân biệt phải trái; mà là họ đặt mình ngang tầm với gỗ, đất và đá; và những người gỗ như vậy cũng có lẽ sẽ được tạo ra để phục vụ một mục đích nhất định. Những kẻ đó không đáng được tôn trọng hơn so với bù nhìn hay cục đất. Giá trị của họ cũng chỉ ngang với các loại ngựa hoặc chó mà thôi. Tuy nhiên những loại người như vậy lại thường được coi là công dân tốt.”

Henry David Thoreau (Bất tuân dân sự)

Many of the abominable problems in the world are the result of obedience. In our personal lives, in the media, we cry and moan and blame “our leaders” for the problems of the world. We shift responsibility to them. But are they solely responsible? What about the thousands and millions who are actually carrying out their orders? These people are the ones actually doing the terrible things that their leaders want done. These people have abandoned their conscience and have abandoned their responsibility.

Nhiều điều khủng khiếp trên đời là kết quả của sự phục tùng. Trong cuộc sống hàng ngày, trên các phương tiện truyền thông, chúng ta khóc lóc rên rỉ và đổ lỗi  “những nhà lãnh đạo” vì những vấn đề của thế giới. Chúng ta đẩy trách nhiệm cho họ. Nhưng liệu họ có là người đáng phải chịu trách nhiệm duy nhất hay không? Còn hàng ngàn hàng triệu những người đang thực hiện mệnh lệnh của họ thì sao? Đây chính là những người thực sự thực hiện những công việc kinh khủng mà cấp trên của họ muốn làm. Những người này đã vứt bỏ lương tâm và trách nhiệm của mình.

Can such people be considered adult human beings at all; or are they still children, or dogs– dutifully obeying their master-parent?

Liệu những người như vậy có thể được coi là người trưởng thành? Hay họ vẫn chỉ là những đứa trẻ? Hay là những con chó có bổn phận tuân theo mệnh lệnh của cha mẹ/chủ mình?

Think of the American soldiers currently in Iraq. In the end, it is not George Bush who is pulling the trigger or dropping the bombs or torturing the prisoners. He merely gives the orders- orders which no particular man or woman must follow. For while they might be discharged or put in prison for refusing an order, no one will be hurt or killed for doing so.

Hãy nghĩ về những lính Mỹ đang ở Irac. Rốt cuộc thì không phải George Bush là người bóp cò súng hay thả bom hay tra tấn tù nhân. Ông ta chỉ là người ra lệnh –những mệnh lệnh mà không một người đàn ông hay phụ nữ cụ thể nào phải phục tùng. Họ có thể bị giải ngũ hay tống giam vì bất tuân mệnh lệnh, nhưng chả ai bị thương hay bị giết vì làm như vậy cả.

Isn’t Thoreau correct? Aren’t our true heroes the ones who disobey unjust laws? Aren’t the true heroes the ones who follow their conscience? Here in America, it is our rebels who are our historical heroes- those who refused to support injustice: Martin Luther King, the heroes of the American revolution, John Brown, Malcolm X, Susan B. Anthony, Vietnam War resistors….

Phải chăng Thoreau không đúng? Những người anh hùng chân chính của chúng ta không phải là những người không phục tùng các luật lệ bất công hay sao? Những người anh hùng chân chính của chúng ta không phải là những người đã làm theo lương tri của họ hay sao? Ở trên mảnh đất Hoa Kỳ này, chính những người chống đối mới là những anh hùng trong lịch sử - những người đã từ chối ủng hộ sự bất công: Martin Luther King, những người anh hùng của cuộc cách mạng Hoa Kỳ, John Brown, Malcolm X, Susan B. Anthony, những người phản đối chiến tranh Việt Nam.

In the present, such people are always condemned. They are attacked, called unpatriotic, imprisoned, and vilified. Yet history is usually kind to such people, and harsh to the unjust. In the 1950s, Martin Luther King was vilified as a radical. Today, he is celebrated as a hero, while the authorities he resisted are now viewed as the worst kind of scum.

Hiện nay, những con người như vậy đều bị kết tội. Họ bị công kích, bị coi là không yêu nước, bị cầm tù và vu khống. Lúc này lịch sử thường tỏ ra tử tế với những người như vậy và hết sức khắc nghiệt đối với những kẻ sai quấy. Vào những năm 1950, Martin Luther King bị vu khống là một người cực đoan. Ngày nay, ông được vinh danh như một anh hùng, trong khi những thế lực mà ông chống lại bị coi là loại xấu xa đáng khinh bỉ nhất.

Thoreau, and later Gandhi and Martin Luther King, all believed that individual conscience was more just and powerful than law. All three encouraged people to break unjust laws; and to instead have respect for what is good, right, true, and just. Though all three men are now dead, their message is as important today as it was during their lifetime.

“Thoreau was a great writer, philosopher, poet, and a most practical man, that is, he taught nothing he was not prepared to practice in himself. He was one of the greatest and most moral men America has produced.”

–Mohandas Gandhi

Thoreau, sau đó là Gandhi và Martin Luther King, đều tin tưởng rằng lương tâm mỗi cá nhân đúng đắn và mạnh mẽ hơn luật lệ. Cả ba ông đều cổ vũ con người bất tuân các luật lệ bất công; và thay vì  tôn trọng những gì tốt đẹp, đúng đắn và công bằng. Mặc dù cả ba đã chết nhưng thông điệp mà họ để lại ngày nay vẫn có tầm quan trọng không hề giảm sút so với thời mà họ sống.

“Thoreau là một nhà văn, nhà triết học, nhà thơ vĩ đại và là người có đầu óc thực tế nhất, nghĩa là ông không bao giờ dạy những gì mà ông không chuẩn bị và thực hành với chính mình. Ông là một trong những người vĩ đại nhất và có đạo lý nhất mà nước Mỹ đã từng sản sinh ra.”

–Mohandas Gandhi